Reforma edukacyjna, której zadaniem jest poprawa funkcjonowania systemu szkolnictwa obejmuje szerokie pole przemian. W jej ramach dokonuje się zmian programu nauczania, struktury szkolnictwa, zarządzania oświatą, oceniania i egzaminowania uczniów. W swoim opracowaniu skupię się na omówieniu problematyki wynikającej ze zmiany struktury szkolnictwa.
    Zmianę struktury szkolnictwa wymogła ustawa wprowadzająca reformę ustroju szkolnego oraz rozporządzenia wykonawcze wydane przez Ministra Oświaty. Akty te wymogły na organach samorządu odpowiednie zgodne z prawem decyzje. Przed wprowadzeniem reformy w życie na terenie gminy-miasta Pionki istniało 5 szkół podstawowych o ośmiociągowym cyklu nauczania. W roku szkolnym 1998/99 było 2966 uczniów podzielonych na 127 oddziałów klasowych. Zatrudnionych było ogółem na etatach 230 osób. Ilość uczniów w poszczególnych szkołach z podziałem na klasy przedstawiała się następująco:

Uczniowie i oddziały w szkołach podstawowych w Pionkach

    W dniu 14 marca 1999 r. na sesji Rady Miasta zapadła decyzja o wprowadzeniu nowego systemu szkolnego na terenie Miasta Pionki.
    Z dniem 1.09.1999 r. Szkoła Podstawowa Nr l o cyklu ośmioklasowym stała się szkołą sześcioletnią z 3 oddziałami najstarszego rocznika, który kończył naukę w klasie ósmej. Szkoła Podstawowa Nr 2 stała się szkołą o sześcioletnim cyklu nauczania z 2 oddziałami uczniów klas ósmych. Szkoła Podstawowa Nr 3 stała się szkołą wygasającą. W budynku tej szkoły zostało utworzone gimnazjum. W nowym roku szkolnym 1999/2000 rozpoczęło w nim naukę 186 uczniów podzielonych na 8 zespołów klasowych. Szkoła odstawowa Nr 4 stała się szkoła wygasającą. W budynku tej szkoły podobnie jak w szkole Nr 3 zostało utworzone gimnazjum w którym naukę rozpoczęło 218 uczniów podzielonych na 8 zespołów klasowych. Szkoła Podstawowa Nr 5 stała się szkołą sześcioklasową, w której kontynuowały naukę przez rok 4 klasy ósme.
    Ogółem w placówkach prowadzonych przez samorząd w roku szkolnym 1999/2000 było 124 oddziały klasowe do których uczęszczało 2839 uczniów. W rozbiciu na poszczególne szkoły liczba uczniów i klas wyglądała następująco:

    Po pierwszym roku funkcjonowania nowego typu szkoły jakim są gimnazja, uwidoczniły się problemy, których nie sposób było przewidzieć. Nowoutworzone gimnazja miały inne obwody szkolne niż szkoły podstawowe, co powodowało, że uczniowie chodzący do jednej szkoły podstawowej znaleźli się w innych obwodach gimnazjalnych. Zdarzały się nawet przypadki zmian adresu zameldowania dziecka, tylko dlatego, że miało przypisany inny obwód szkolny. W grę wchodziły także ambicje rodziców, chociaż obie szkoły mają bardzo podobną bazę dydaktyczną i w jednakowym stopniu dobrze przygotowaną kadrę nauczycielską. Nadmiar dzieci w jednej szkole, a niedobór w drugiej, spowodował korektę obwodów szkolnych, co z kolei przyczyniło się do proporcjonalnego rozmieszczenia ilości uczniów w szkołach gimnazjalnych.. W roku szkolnym 2000/2001 jest następująca liczba uczniów w rozbiciu na oddziały i szkoły.

    Z powyższego zestawienia w porównaniu z poprzednim rokiem szkolnym łatwo zauważyć spadek ilości uczniów, a co za tym idzie również ilość oddziałów. Znajduje to również odzwierciedlenie w ilości etatów nauczycielskich. W porównaniu do roku szkolnego 1998/99 ubyło 3,2 etatu nauczycielskiego. W następnym roku sytuacja ta się jeszcze pogłębiła co spowodowało konieczność zmniejszenia zatrudnienia o dalsze 7 etatów nauczycielskich.
    W roku szkolnym 2000/2001 w jednostkach oświatowych podległych gminie pozostawało już tylko 219,9 etatu nauczycielskiego. Tak wiec w przeciągu dwóch lat ubyło 10 etatów nauczycielskich. Redukcja zatrudnienia wymogła na nauczycielach konieczność dalszego kształcenia w celu zdobycia kwalifikacji do nauczania drugiego przedmiotu. Na uznanie zasługuje fakt, że nikt nie został z pracy zwolniony, a utrata miejsc pracy została rozwiązana przy pomocy naturalnego ruchu kadrowego( przejścia na emerytury, pracę na świetlicy lub w innej szkole). W szczególnych przypadkach samorząd lokalny angażował własne środki finansowe organizując dodatkowe lekcje lub dzieląc zajęcia na grupy. Znajduje to odzwierciedlenie przy wyliczeniu średniej ilości dzieci przypadającej na jednego ucznia. W roku szkolnym 1998/1999 na jeden etat nauczycielski przypadało 12,9 ucznia. W następnym roku szkolnym już tylko 12,5 ucznia, a w roku bieżącym wskaźnik ten wynosi tylko 12,1 dziecka na jeden etat.

    Taka sytuacja na pewno poprawia warunki nauczania, ułatwia lepszy kontakt między nauczycielem, a dzieckiem a sam proces wychowawczy może być lepiej realizowany. Rozwiązanie takie pociąga za sobą znaczne nakłady pieniężne. Środki finansowe wyliczone w subwencji oświatowej pokrywają zaledwie 80% zapotrzebowania. Brakuje więc pieniędzy na niezbędne remonty, modernizację czy zakup pomocy naukowych. Z perspektywy dwóch lat funkcjonowania reformy szkolnictwa największym problemem, który dotyka wszystkich związanych z oświatą to brak pieniędzy. Pieniędzy potrzebnych, a nawet wręcz koniecznych by reforma się powiodła i spełniła pokładane w niej nadzieje.

mgr Wiktor Grzegorz Siek.

Powrót do Top Secret