Edukacja, jak każdy obszar działalności człowieka w społeczeństwie, we wszystkich swoich sferach powinna uwzględniać warunki, w których się odbywa. Współcześnie olbrzymi wpływ na życie człowieka ma technologia informacyjna, która wyrosła na komputerach. Znajduje ona niewątpliwie odbicie w procesie wychowania i nauczania. Przygotowuje przyszłe pokolenia świadomych odbiorców i użytkowników tej technologii. Służy wszechstronnemu posługiwaniu się informacją i komunikowaniu się. Ta wszechstronność dotyczy zarówno zakresu, z którego pochodzi informacja, celów korzystania, jak i sposobów posługiwania się nią. W nauczaniu jest wykorzystywana w celach poznawczych i wychowawczych i pochodzi z dowolnej dziedziny kształcenia.
Z technologią informacyjną jest związana jedna z głównych umiejętności kształconych w szkole:
"poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł oraz efektywnego posługiwania się technologią informacyjną".
    Technologia informacyjna może wspomagać i wzbogacać wszechstronny rozwój uczniów, zwiększać możliwości rozwijania umiejętności poprzez ułatwienie docierania do rzeczywistych zasobów informacji. Wzmaga tym samym twórczą aktywność uczniów, pomaga w rozwijaniu zainteresowań oraz kierowania własnym rozwojem. Wzbogaca też umiejętności porozumiewania się. Kształtowanie właściwego korzystania z tej technologii to również wyrabianie świadomości bezpiecznego posługiwania się techniką. Stopniowe wprowadzanie uczniów w posługiwaniu się technologią informacyjną umożliwia realizację zadań szkoły na kolejnych etapach kształcenia, krystalizując jednocześnie ich zainteresowania i uzdolnienia oraz w konsekwencji pomagając w dokonaniu życiowych wyborów kierunków dalszego kształcenia, a w następstwie podjęciu odpowiedniej pracy zawodowej.
    Na rozwój mowy i wypowiedzi dziecka w wieku wczesnoszkolnym ma wpływ, jak już było wspomniane wiele różnorakich czynników. Według Janiny Malendowicz "należą do nich: stan zdrowia psychofizycznego, czynniki intelektualne, środowisko domowe, sytuacja dziecka w rodzinie, szkoła i inne instytucje oświatowo - wychowawcze oraz książki, prasa i inne formy masowego przekazu".
    Chyba żaden nauczyciel, a zwłaszcza nauczania zintegrowanego nie wyobraża sobie nauki nie wspomaganej środkami dydaktycznymi. Na etapie edukacji wczesnoszkolnej są one szczególnie potrzebne ze względu na konkretny charakter procesów poznawczych dziecka, czyli spostrzeżeń, pamięci, myślenia itp. Dostarczając bodźców sensomotorycznych działających na wzrok, słuch, dotyk środki dydaktyczne ułatwiają bezpośrednie i pośrednie poznawanie rzeczywistości. Prawidłowo dobrane środki dydaktyczne wyzwalają aktywność na lekcji, pobudzają zainteresowanie uczniów, a także stwarzają dobre warunki oddziaływania na osobowość dzieci. Znalezienie takich środków, które byłyby w stanie na dłużej przyciągnąć uwagę dziecka nie jest sprawą łatwą.
    Niewątpliwie należy zwrócić szczególną uwagę na komputer, jako jeden z najnowocześniejszych środków dydaktycznych. Przypisano bowiem edukacji multimedialnej najwyższe miejsce w zreformowanej szkole. "Komputer w nauczaniu wczesnoszkolnym powinien pojawiać się w sposób naturalny, jako bardzo wygodne i nowoczesne narzędzie pracy. Kształcenie wspomagane programami multimedialnymi staje się niewątpliwie bardziej skuteczne, ponieważ stanowi dla dzieci dużą atrakcję i zwiększa efektywność myślenia twórczego i zapamiętywania."
    Dotychczas przeprowadzone badania dowiodły, że zastosowanie komputera znacznie skraca czas pracy i podnosi efekty nauczania jak również wyzwala duże zainteresowanie i aktywność uczniów w porównaniu z innymi środkami dydaktycznymi. Jednakże warunkiem podwyższenia skuteczności nauczania jest dobór odpowiednio dostosowanego do wieku i możliwości uczniów oprogramowania. Dobrze dostosowane programy pozwalają dzieciom uczyć się i bawić jednocześnie odkrywając tajemnice nauki. Jest już wiele programów, które ułatwiają naukę dzieciom dyslektycznym wyzwalając w nich rozluźnienie, ciekawość i pewność siebie. Celom edukacyjnym w zakresie rozwoju mowy służą programy multimedialne do nauki pisania, czytania i opowiadania wydawane przez różne firmy i dostępne na naszym rynku. Programy te są dostosowane również do wszystkich przedmiotów zgromadzonych w nauczaniu zintegrowanym, tj. uczą opowiadać o środowisku, życiu codziennym, uczą dobrze pisać ortograficznie, pomagają liczyć, poznawać świat i odnajdywać trudne hasła. Należy je jednak bardzo świadomie dobierać do określonej grupy wiekowej. W momencie gdy nie ukształtowana jeszcze osobowość bombardowana jest brutalnością, agresją i sensacją emanującą z innych przekazów audiowizualnych, kinowych i telewizyjnych - potrzebą staje się uspokojenie młodego człowieka i ukierunkowanie go na wyegzekwowanie pozytywnych cech natury ludzkiej. Fantastyczne, baśniowe utwory i na ich kanwie utworzone programy i bajki multimedialne stanowią ważną i wielką przeciwwagę dla okrucieństwa niektórych niecenzurowanych gier komputerowych i filmów. Jak z tego wynika te gry i programy można niewątpliwie podzielić na dobre i złe, wartościowe i wręcz przynoszące szkodę odbiorcom. Nie należy jednak zakładać, że wszystkie są całkowicie bezwartościowe. Pozostaje bowiem wiele programów zawierających pozytywne wartości moralne. Dlatego też wszyscy ci, którym nie jest obojętne wychowanie młodego pokolenia, a przede wszystkim rodzice i nauczyciele powinni swoim podopiecznym proponować programy wartościowe pod względem moralnym. Widać jasno jak w dzisiejszym świecie jest bardzo ważny element doboru treści i sposobu ich przekazywania oraz korzystania z najwłaściwszych metod dla określonego wieku.

Literatura:

1. "Biblioteczka Reformy" Zeszyt nr 7, Warszawa 1999 s.16
2. J. Malendowicz -"Kształcenie i rozwój języka polskiego w klasach niższych szkoły podstawowej" PWN W-wa 1970 s.256
3. S. Juszczyk, P. Gruba -"Komputer w edukacji wczesnoszkolnej" w "Życie Szkoły" nr 2/96

[przejdź do części II]

Powrót do Top Secret